Forty Twierdzy Przemyśl zlokalizowane na terenie Gminy Medyka


POLECAMY: zapoznanie się
z planem "Twierdzy Przemyśl" oraz informacjami dotyczącymi fortów ,zawartymi na stronie internetowej http://www.przemysl.pl/fort
, oraz z informacjami ZGFTP






  Fort I "Salis-Soglio"
Fort powstał w latach 1882-1886 według projekty Daniela Salis-Soglio. Założony na rzucie pięcioboku. Przy projektowaniu obiektu zakładano że będzie fortem pancernym, jednak po roku od rozpoczęcia budowy zrezygnowano z montażu wież pancernych i zmodyfikowano pierwotny projekt.




[Rozmiar: 65045 bajtów] [Rozmiar: 53719 bajtów]


Fort II "Jaksmanice"
Przbliżona powierzchnia: 230 arów.

  Fort XV "Borek" wraz z przyległą baterią artyleryjską.
Fort Borek jest jedynym fortem Twierdzy Przemyśl z zachowanymi koszarami o konstrukcji ceglanej i stropach stało - betonowych. Fort założony na planie barkanu poprzedzała sucha fosa broniona na odcinku czołowym i lewego barku z kaponiery przeciwstokowej, na odcinku szyjowym z barkanowej basteji zapola, fosa prawego barku prawdopodobnie roniona była ze stanowiska polowego. Centralną część fortu zajmowały zachowane koszary wraz ze schronem głównym, częściowo zniszczonymi wybieżniami na wał oraz stanowiskiem obserwacyjnym. Na styku czoła i prawego barku znajdowała się bateria pancerna wyposażona w dwie wieże M94 z działami przeciw szturmowymi M94 kalibru 8 cm. W lewy bark wbudowany był tradytor wyposażony w dwa działa M94 kalibru 8 cm za stalowymi pancerzami. Kaponiera przeciwstokowa, bateria pancerna i tradytor zostały wysadzone w 1915 r., rozbierane również po 1945r.

Fort XV "Borek" wraz z przyległą baterią artyleryjską .
Przybliżona powierzchnia: 170arów.




Bateria artyleryjska na południe od fortu założona była na planie dwuramiennika, posiadała 6 stanowisk ciężkiej artylerii oddzielonych od siebie poprzecznicami, baterię otaczał wał z bramą wjazdową w części szyjowej, poprzedzony głęboką fosą na czołowym odcinku. Bateria jest największym obiektem tego typu w całej Twierdzy Przemyśl. Pomiędzy baterią, a fortem XV "Borek" znajdują się pozycje piechoty wraz z polową baterią artylerii.
W 1999 r. Przemyskie Koło Towarzystwa Przyjaciół Fortyfikacji wraz z gminą Medyka rozpoczęło prace na forcie XV "Borek". W pierwszym etapie prac dokonano wycinki samosiewów na lewej części fortu w obrębie fos oraz częściowo odgruzowano pozostałości tradytora (zdemontowane mosiężne skale kątowe dział zostały przekazane do Muzeum Narodowego Ziemii Przemyskiej). W celu dalszego uczytelnienia obiektu koniecznym jest dalsze oczyszczanie fortu z samosiewów, szczególnie na odcinku czołowym i w fosach; dokończenie odgruzowania tradytora, wywóz drobnego gruzu z baterii pancernej, wywóz śmieci z fosy.
[Rozmiar: 26713 bajtów] [Rozmiar: 35894 bajtów]

Wykonane prace w roku 2000:
  1. wycinka krzaków i drobnych drzew na terenie fortu XV ,.Borek" (część czołowa fortu.
    fosy);
  2. odgruzowanie tradytora oraz przyległego stanowiska obserwacyjnego;
  3. wywóz drobnego gruzu z baterii pancernej;
  4. wykonanie zabezpieczeń studzienek odwadniających, włazu do szamba, stanowiska
    obserwacyjnego na osi  fortu (w przyszłości  rekonstrukcja z żywicy epoksydowej
    kopuły obserwacyjnej);
  5. wywóz śmieci z fosy fortu XV "Borek";
  6. wywóz śmieci z fosy baterii artyleryjskiej;
  7. wycinka krzaków i drobnych drzew na terenie baterii artyleryjskiej
  8. wycinka krzaków na pozycji polowej łączącej fort z baterią;
  9. obsiew, wstępne nawożenie, zwalczanie chwastów.
  Fort IIb "Cyków".
Fort Ilb "Cyków" był typowym fortem piechoty międzypola. Założony na planie zbliżonym do półkola od strony czoła posiadał fosę o spłaszczonym stoku od zapola wał z bastejką wjazdową. W części szyjowej znajdowały się koszary wraz z kaponierą szyjową. Z koszar poprzez schron główny i wybieżnie prowadziła droga na pozycje piechoty znajdujące się na półkolistym odcinku wału czołowego.
W 1915 r. prawdopodobnie częściowo wysadzony, rozebrany w latachmiędzywojennych i powojennych.
[Rozmiar: 64606 bajtów] [Rozmiar: 48064 bajtów]


Fort IIb "Cyków"
Przybliżona powierzchnia:  l00arów.


 Wykonane prace porządkowe w roku 2000:
  1. wycinka krzaków i drobnych drzew na  tereniefortu;
  2. odgruzowanie części centralnej koszar wraz z kaponierą zapola;
  3. obsiew, nawożenie wstępne, zwalczanie chwastów.
   Fort II "Jaksmanice".
latach   międzywojennych   i zniszczony  przez   saperów
Fort II "Jaksmanice" był fortem pancernym zbliżonym koncepcyjnie do fortu IV "Optyń", jednak znacznie słabiej uzbrojonym. Założony na planie bastionu. W części szyjowej znajdowały się koszary szyjowe z kaponierą szyjową o konstrukcji ceglanej i stropach stalobetonowych połączonych ze schronem głównym. W wale czołowym znajdowały się poprzecznice ze schronami pogotowia, pomiędzy nimi stanowiska artylerii do obrony dalekiej, w trakcie oblężenia miały zmienić funkcję na pozycje piechoty. Na styku czoła i lewego barku znajdowało się stanowisko obserwacyjne wyposażone w stalową kopułę (lub wieżę) obserwacyjną. W oba barki fortu wbudowano dwukondygnacyjne tradytory, prawdopodobnie wyposażone w działa M94 kalibru 8 cm. Całość założenia otaczała sucha fosa bez kojców.
Fort wysadzony w 1915 r., częściowo rozebrany w powojennych, ponadto w latach powojennych dodatkowo zniszczony przez saperów wysadzających na nim niewypały.
[Rozmiar: 69623 bajtów] [Rozmiar: 61974 bajtów]

Program wykonanych prac porządkowych w roku 2000:
  1. wycinka krzaków i drobnych drzew na terenie całego fortu,
  2. wycinka około 20 dużych drzew.
   Fort IIa "Mogiłki".
Fort Ha "Mogiłki" był nietypowym szańcem artyleryjskim. Posiadał nieregularny narys, otoczony wałem poprzedzonym suchą fosą. W części szyjowej broniony basteją zapola. W części szyjowejznajdowałysię jednokondygnacyjne koszary o konstrukcji ceglanej, stropach stało betonowych. W części czołowej schrony pogotowia i hangary na działa. Na czole i lewym barku fortu poprzecznice i stanowiska artylerii - szaniec położony na zapolu fortu II "Jaksmanice" mógł prowadzić ostrzał artyleryjski jego przedpola oraz przedpola Grupy Siedliskiej.
W 1915 r. prawdopodobnie wysadzone koszary, następnie rozebrane.
[Rozmiar: 52152 bajtów] [Rozmiar: 59016 bajtów]

Wykonane prace porządkowe w roku 2000:
  1. wycinka krzaków i drobnych drzew na terenie całego fortu,
  2. wycinka krzaków na drodze dojazdowej do fortu.
Fort Ila "Mogiłki"
Przybliżona powierzchnia: 130arów.
Droga dojazdowa do fortu IIa "Mogiłki"



Przybliżona powierzchnia: 40 arów.

Wszystkie powyższe forty leżą na bardzo atrakcyjnym turystycznie terenie. Oczyszczenie fortów z krzaków i drobnych drzew pozwoliło na ich uczytelnienie i umożliwiło pomiary obiektów. Prace odkrywkowe pozwolą na dalsze uczytelnienie i zwiększenie atrakcyjności obiektów, ponadto dadzą podstawy do opracowania planów przyszłych ewentualnych rekonstrukcji i adaptacji fortów.